Karjmafi new update ; चालू आणि थकीत कर्जमाफी तुम्ही हे काम केले का?
राज्यातील शेतकऱ्यांच्या कर्जमाफीच्या हालचालींना आता वेग आला आहे. कर्जमाफी नेमकी कोणाची होणार, याबाबत सरकारने अद्याप अधिकृत शासन निर्णय (GR) निर्गमित केला नसला, तरी बँकांच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांची माहिती गोळा करण्यास सुरुवात झाली आहे. विशेषतः सहकारी बँका आणि सोसायट्यांनी त्यांच्याकडील कर्जदार शेतकऱ्यांचा डेटा जमा करण्याचे काम हाती घेतले आहे.
शेतकरी संघटनांनी केवळ थकीत कर्जदारांनाच नव्हे, तर २०२५ मध्ये ज्यांनी नवीन कर्ज घेतले आहे किंवा कर्जाचे नूतनीकरण केले आहे, अशा शेतकऱ्यांनाही कर्जमाफी देण्याची मागणी केली आहे. मुख्यमंत्र्यांनी या मागणीबाबत सकारात्मक आश्वासन दिले असून, यासाठी एक उच्चस्तरीय समिती स्थापन करण्यात आली आहे. ही समिती आपला अहवाल एप्रिलच्या पहिल्या आठवड्यात सरकारला सादर करणार आहे, त्यानंतर कर्जमाफीच्या स्वरूपाबद्दल अधिक स्पष्टता येईल.
सध्या सोसायट्यांच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांकडून विविध कागदपत्रांची मागणी केली जात आहे. यामध्ये प्रामुख्याने शेतकऱ्याचा आधार कार्ड नंबर, फार्मर आयडी (Farmer ID), आधारशी लिंक असलेला मोबाईल नंबर, सातबारा, ८-अ उतारा आणि बँक बचत खात्याची प्रत यांचा समावेश आहे. फार्मर आयडी उपलब्ध झाल्यामुळे आता शेतकऱ्यांची संपूर्ण माहिती डिजिटल स्वरूपात गोळा करणे सरकारला सोपे होणार आहे. त्यामुळे ज्या शेतकऱ्यांनी अद्याप ही कागदपत्रे दिली नाहीत, त्यांनी ती तातडीने जमा करणे आवश्यक आहे.
या प्रक्रियेत मृत शेतकऱ्यांच्या वारसांसाठी एक महत्त्वाचा बदल करण्यात आला आहे. पूर्वीच्या कर्जमाफी योजनांमध्ये (२०१७ आणि २०१९) वारस नोंदी किंवा सामूहिक जमिनींच्या प्रश्नांमुळे अनेक शेतकरी लाभापासून वंचित राहिले होते. ही परिस्थिती पुन्हा उद्भवू नये म्हणून मृत कर्जदारांच्या वारसांची प्रमाणपत्रे आणि आवश्यक कागदपत्रे आतापासूनच गोळा केली जात आहेत. वारसदारांनी आपली कागदपत्रे सोसायट्यांकडे वेळेत सादर करावीत, जेणेकरून पुढील प्रक्रियेत तांत्रिक अडथळे येणार नाहीत.
सध्या ही माहिती केवळ सहकारी बँकांच्या स्तरावर गोळा केली जात असून, राष्ट्रीयीकृत किंवा खासगी बँकांबाबत सरकार काय भूमिका घेते, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल. कर्जमाफीच्या प्रक्रियेत आपले नुकसान होऊ नये असे वाटत असेल, तर शेतकऱ्यांनी आपल्या सोसायटीकडे जाऊन विचारणा करावी आणि मागितलेली माहिती वेळेत उपलब्ध करून द्यावी. ही माहिती गोळा करणे म्हणजे कर्जमाफीची पूर्वतयारी मानली जात आहे.